MAN’S SEARCH FOR MEANING
Victor E. Frankl
Voor wie:
Waarom doe je de dingen zoals je ze doet? Ben je op zoek naar betekenis? Twijfel je aan de zin van je taken, je werk? Lees dan de krachtige ontdekkingstocht van deze Auswitch overlevende.
Schrijfstijl:
Het boek is prima leesbaar en bestaat uit twee delen. Het eerste deel beschrijft de verschrikkingen van het dagelijkse leven in Auswitch. De kleine alledaagse feitjes zijn bijzonder illustratief. In het tweede deel vertaalt de auteur zijn ervaringen naar de Logotherapie, de zoektocht naar betekenis. Tegen de achtergrond van Auswitch moeten zijn inzichten wel universeel geldend zijn.
Take-aways:
- Het leven bestaat niet alleen uit geluk. Leven is ook lijden. Zonder lijden en dood is het leven incompleet.
- Geluk zoeken kan geen doel op zichzelf zijn. Geluk ontstaat als je iets nastreeft dat groter is dan jezelf. Of als je jezelf toewijdt aan een ander.
- Je leven krijgt betekenis als je een duidelijk einddoel voor ogen hebt, iets waarnaar je streven wilt. Je kan vooruit kijken en dat geeft innerlijke triomf.
- Als je je geloof in de toekomst kwijt bent, ben je vatbaar voor innerlijk verval.
- Kijk niet naar het verleden om het heden in te kleuren. Dan zie je de kansen en mogelijkheden van het heden minder. De kansen om iets goeds te kunnen doen.
- Het leven bevraagt ons. Wat is ons antwoord? Welke keuze maken we? We beslissen zelf of we verantwoordelijkheid te nemen of niet. We vormen onszelf aan de hand van deze keuzes.
- Het gaat er niet om wat wij van het leven verwachten, maar veel meer wat het leven van ons verwacht.
- Je mentale gezondheid wordt bepaald door het verschil tussen wat je tot nu toe hebt gedaan of bereikt, en wat je nog zou willen doen of bereiken. Als je dit niet leert zien, of niet oppakt, ontstaat er leegte.
- De mentale leegte, het existentiële vacuüm, wordt vaak opgevuld met de wil tot rijkdom, genot of macht, maar voldoen niet. Alleen de wil tot betekenis vervult, dat is je verantwoordelijkheid.
- Vrijheid en verantwoordelijkheid horen bij elkaar. Vrijheid alleen ontaardt in dierlijkheid, tenzij geleefd in verantwoordelijkheid. Dit hangt van onze beslissingen.
GEZEGEND LEVEN
Wil Derkse
Voor wie:
Als de eisen van je leven erg groot zijn en je het gevoel hebt dat je het maar nauwelijks aankan. Dit boek geeft je een aantal bijzonder waardevolle adviezen hoe dit aan te gaan.
Schrijfstijl:
Het boek leest snel weg maar is vol van wijsheid en levenservaring. De inhoud verdient overdenking en herhaald lezen om het zinvol te kunnen integreren in het dagelijkse leven.
Take-aways:
- Het lawaai in je hoofd kan uitputten. Men zoekt geluid om dit te overstemmen. Vermijd lawaaivervuiling en zoek de stilte. Lawaai leidt af van belangrijke dingen. Stilte maakt positiviteit mogelijk
- Heb de moed om de ander te dienen. Onderken dat je begrensd bent en acht de ander hoog. Daal vanuit je hoogmoed af, om zo vanuit een dienende houding omhoog te kunnen stijgen. Weet dat het levenscentrum buiten jezelf bij de ander ligt.
- Luister oplettend om passend te kunnen reageren. Wees alert op kleine signalen en zet daarop in. Geef gehoor aan elkaar.
- Wees volhardend in wat je doet. Loop niet weg voor je taak
- Blijf dagelijks zoeken naar mogelijkheden om jezelf te verbeteren
- Studeer en lees dagelijks. Laat de tekst jou bevragen. Zo ontwikkel je een houding van voortreffelijkheid. De oppervlakkigheid van snelle digitale beelden verarmen.
ONTWERP JE PERSSOONLIJKE MISSIE
Stephen Covey
Voor wie:
Ben je kwijt waarom je doet wat je doet? Haal je te weinig inspiratie uit je werk of je taken? Zie je vooral uit naar vakanties. Ga dan met dit boek aan het werk.
Schrijfstijl:
Kort, makkelijk leesbaar, concreet. Een handleiding die je stap voor stap helpt in het formuleren van je persoonlijke levensmissie.
Take-aways:
- Onze persoonlijke missie stuurt onze beslissingen, bepaalt onze toekomst en geeft er richting aan.
- Als je ladder niet tegen de juiste muur staat, maar je die wel blijft beklimmen, kom je steeds dichter bij de verkeerde bestemming. En raak je gefrustreerd
- Begin iedere taak, ieder project, iedere dag met het eind voor ogen.
- Maak contact met je eigen unieke zijn, je persoonlijke en morele richtlijnen en geef daar invulling aan.
- Zonder missie en zonder eind voor ogen laat je het leven over je heenkomen, word je meegesleept door trends. Iets of iemand anders heeft de regie over je leven. Je wordt geleefd.
- De meeste ziekten komen voort uit zinloosheid, leegte, doelloosheid, het gebrek aan toekomstgerichtheid.
- Geluk bereik je niet door het bevredigen van je eigen behoeften, maar door trouw te zijn aan een hoger doel.
TRAAG VERSNELLEN
Arend Ardon
Voor wie:
Iedereen die graag zijn onderwijsmissie wil bereiken, maar zich om allerlei redenen belemmerd voelt.
Schrijfstijl:
Prettig leesbaar in handzaam formaat. Vragende vorm wordt regelmatig toegepast, waardoor je als lezer tot denken wordt aangezet.
Take-aways:
- Geef een stem aan je verlangen, wie je wilt zijn en wat je wilt betekenen, en laat dat het vertrekpunt van je handelen zijn.
- Zorg voor een klimaat waarin vernieuwing kan ontstaan, maar sla daarin niet door. Dan raak je uit balans. Ruimte bijvoorbeeld komt met regels, teamwork met eigenaarschap, vertrouwen met verantwoordelijkheid.
- Met onze gewoontes herhalen we het verleden. Gewoontes die belemmeren in het bereiken van ons verlangen. We vallen er graag op terug.
- We doorbreken deze gewoontes door er bewust naar te kijken, kleine observaties die iets groters illustreren. Dat kan door te vertragen, ongemak te verdragen en nieuwe manieren te verkennen.
- Nieuw gedrag is moeilijk vast te houden. Voeg het nieuwe gedrag consistent door in de gehele organisatie en laat het in lijn zijn met je verlangen.
SUPERKRACHTEN
Martine Veeger
Voor wie:
Leiding en teams binnen het onderwijs die graag zien dat eigenaarschap en betrokkenheid toenemen.
Schrijfstijl:
Zeer toegankelijk en makkelijk leesbaar. Theorie gaat steeds samen met concrete voorbeelden en handige tips voor toepassing in de praktijk.
Take-aways:
- Concrete handvatten hoe je belemmerende patronen kan doorbreken, waarbij je de oorzaken ervan allereerst bij jezelf leert leggen.
- Concentreer je in het veranderproces op de 16% die de kar willen trekken en niet op de karduwers. Dat is verloren tijd.
- Leiders denken te vaak dat zij de superkrachten binnen de organisatie zijn, waardoor ze eigenaarschap bij teamleden tegenhouden.
- Onvoldoende vertrouwen in teamleden doodt hun pro-activiteit. Ze stoppen met denken.
- Teamleden worden superkrachten als ze eigenaar worden van zelf gekozen doelen, binnen de kaders van de organisatie.
- De omgekeerde overlegstructuur zorgt voor een doorgaande flow van informatie en evaluatie van onder af. Output van het team is input voor de leiding, waarop beslissingen worden genomen
DE TWEEDE BERG
David Brooks
Voor wie:
Iedereen binnen het onderwijs, leiding, teams, ouders. Mensen die op zoek zijn naar de meerwaarde van het onderwijs en kinderen betekenis willen geven voor de toekomst.
Schrijfstijl:
Authentiek en doordacht. Veel verwijzingen naar literatuur. Afwisseling met persoonlijke verhalen. Het kan soms wat filosofisch overkomen.
Take-aways:
- Vreugde ontstaat door je je op anderen te richten. In afhankelijkheid, relatie en luisteren. Je bent op je best als je geeft.
- Verbintenis is een belofte aangaan zonder daar iets voor terug te verwachten. Dankbaarheid, vriendelijkheid en zelfverloochening ontstaan als kenmerken van een goed karakter.
- Lef, productiviteit en discipline zijn economische kenmerken van karakter die aan status helpen, maar vervangen wie je eigenlijk bent en je innerlijke passie doodt.
- Hyperindividualisme en het vinden van de god in jezelf resulteert in eenzaamheid, wantrouwen en onderlinge haat.
- Door lijden ontdekt je aan je diepste verlangens naar verbinding en zorg voor anderen. Je ontdekt je hart en je ziel.
- Roeping is het aangaan van een verplichting voor iets wat je diep raakt en waarvoor je verantwoordelijkheid wilt nemen. Een match met dat wat je het liefste doet.
- Een gemeenschap ontvlamt als verhalen in kwetsbaarheid worden gedeeld. Ik-verhalen ontwikkelen naar wij-verhalen. In de gemeenschap onderneem je samen actie voor collectieve impact. De gemeenschap transformeert.
ESSENTIES VAN LEIDINGGEVEN AAN PROFESSIONALS
Auteur
Voor wie:
Allen die op enige manier een leidinggevende rol in het onderwijs vervullen en er niet voor terugdeinzen het roer geheel om te gooien. Leiders die aanlopen tegen gebrek aan initiatieven, weerstand of berusting bij teamleden.
Schrijfstijl:
Veronderstelt enige voorkennis. Concrete voorbeelden zijn verhelderend voor de soms wat theoretische benadering.
Take-aways:
- Leerkrachten zijn kenniswerkers. Ze ontwikkelen zich tot professional door hoe ze worden behandeld. De mate van autonomie is daarin doorslaggevend.
- Professionals doen liever iets goed. Daarom kan je als leider veel vrijheid en verantwoordelijkheid geven. Zo ontwikkelt duurzaam meesterschap.
- 80% van kenniswerkers wordt routinematig (R-prof): weet niet meer waaróm hij de dingen doet, wordt defensief en voelt zich onmisbaar. Hij kan zich niet meer aanpassen.
- 20% blijft innoveren (I-prof): tot hoge leeftijd blijven leren, nieuwe oplossingen verzinnen en patronen doorbreken.
- Investeer in HTD: human talent development. Blijf investeren in leren. Teamleden voelen zich gewaardeerd en je voorkomt dat ze in de R-prof modus vervallen.
- Bureaucratische tussenlagen, staf, en MBA managers met weinig vakinhoudelijke kennis zijn duur en voegen weinig toe. Ontbureaucratiseer en haal tussenlagen zoveel mogelijk weg.
- Zorg als leidinggevende voor een collectieve ambitie, inspireer, loop rond, stuur op resultaten en niet op het proces.
ERKEN DE ONGELIJKHEID
Hannah Bijlsma
Voor wie:
Schoolleiding die de kennis en kwaliteiten van het team optimaal willen benutten. Leraren met passie voor onderwijs die, in samenwerking met het team, uitgedaagd willen blijven.
Schrijfstijl:
Snel leesbaar met verhelderende verhalen. Voldoende verwijsliteratuur. Enkele praktische tips.
Take-aways:
- Verschillen in teams zijn rijke bronnen voor de school, geen lastposten. Pluriformiteit verrijkt.
- De enkelvoudige aanpak van het leerstofjaarklassensysteem biedt niet langer antwoord op de complex geworden maatschappij. Er is op scholen variatie en meervoudigheid nodig.
- Werkgeluk gaat over erkenning, zelf aan het stuur zitten, je persoonlijke passie kunnen uitoefenen, jezelf ontwikkelen. Meer dan salaris.
- Gespreid leiderschap, beslisbevoegdheid ligt bij degene die het weet, vraagt om vertrouwen, samenhang, gedeelde opvattingen.
- Er is behoefte aan diepgaande dialoog.
HET IS TIJD
Ron van Es, Kees Klomp
Voor wie:
Bestuurders en directeuren in het onderwijs bij wie betekenis en menselijkheid binnen het onderwijs meer telt dan de eisen van het systeem. Die vanuit persoonlijke missie samen met het team willen bijdragen aan een hoger maatschappelijk doel.
Schrijfstijl:
Overzichtelijk en gestructureerd. Soms langere Engelse citaten. Beschouwende, compacte stijl met vakjargon. Biedt praktische handvatten.
Take-aways:
- Betekenis ontstaat door het zien van lijden bij anderen. Door uit liefde naar hem om te zien en verantwoordelijkheid te nemen.
- Betekenis ontwikkelt diepe verbondenheid zoals in familie relaties, waardoor je zuiver wilt handelen.
- Echt geluk gaat voorbij aan individueel succes, status of inkomen (happiness). In dienstbaarheid aan anderen ervaar je duurzaam geluk (joy).
- Betekenis is geworteld in de geschiedenis van een organisatie. Het zoekt een oplossing voor de meest ongemakkelijke realiteit.
- Betekenisgeving is een krachtige intrinsieke motivator.
NewMasters